پایگاه آموزشی و اطلاع رسانی مهندسی پزشکی

آشنایی با ونتیلاتور (Ventilator)

مفاهيم پايه

Vent: حركت آزادانه گاز (هوا) به داخل يا خارج
Ventilator: ‌ونتيلاتور دستگاهي است كه كار تنفس را براي بيماراني كه به طور موقت يا دائم دچار مشكلات تنفسي هستند انجام مي دهد.  ‌

فيزيولوژی
جايگزيني اكسيژن و خارج شدن دي اكسيد كربن توسط ريه ها صورت مي گيرد. اكسيژن هواي فرو برده شده به داخل ريه‌ها به خون منتقل شده و دي اكسيد كربن از طريق سيستم گردش خون به ريه ها باز گردانده مي شود تا از آنجا دفع شود.
هواي دميده شده به داخل ريه ها شامل 79 درصد نيتروژن ، 96/20 درصد اكسيژن و 04/ 0 درصد دي اكسيد كربن بوده و هواي بازدم خارج شده از ريه ها شامل 79 درصد نيتروژن ، 17 درصد اكسيژن و 4 درصد دي اكسيد كربن است.

  ‌

طرز کار
دستگاه ونتيلاتور اكسيژن و هوا را به ميزان مورد نياز براي بدن با هم تركيب نموده ، سپس آن را توسط تيوب هاي مخصوصي تحت عنوان "مدار تنفسي" به بيمار تحويل مي دهد. گاز (هوا) موجود در ونتيلاتور قبل از تحويل به بيمار ، تبديل به بخار مرطوب شده و سپس از طريق مدار تنفسي منتقل مي شود.

  ‌

نياز به ونتيلاتور  ‌
به طور كلي هر بيماري كه سيستم تنفسي وي نتواند پاسخگوي نيازهاي تنفسي اش باشد ، نيازمند سيستم كمك تنفسي است و عمدتاً به بيماري هاي قلبي-ريوي مرتبط است. اين دستگاه معمولاً در بخش هاي NICU , ICU و CCU البته اورژانس وجود دارد.

تنظيمات دستگاه
پارامترهاي زيادي قبل از اتصال دستگاه ونتيلاتور به بيمار و حتي حين عملكرد دستگاه قابل تنظيم توسط پزشك  خواهد بود.
برخي از اين پارامترها عبارت است از :

حالت كاري دستگاه CMV-SIMV-CPAP ، حجم جاري (حجم هواي دم يا بازدم در مد تنفسي طبيعي حدود 500 ميلي ليتر) ، نرخ جريان هوا ، فشار هوا و حجم در دقيقه (حجم هواي دم و بازدم در هر دقيقه)

مشكلات دستگاه
معمولاً لوله هاي هوا و اتصالات دچار مشكل مي شوند. لوله هاي آسيب ديده و پوسيده بايد سريعاً تعويض شود. مرطوب ساز و نبولايزرها احتمال مسدود شدگي دارند و  تميز كردن مداوم آنها ضروري است. در صورتي كه مايع (خونذ، ادرار ، سالين ، بتادين ، آب و ...) وارد دستگاه شود ، لازم است دستگاه سريعاً باز و قسمت هاي آسيب ديده (سوييچ ها ، رله ها ، موتورها يا فيلترهاي هوا) تعويض شود. چك كردن ماهانه جريان نشت الكتريكي و كاليبراسيون هر 6 ماه يك بار الزامي است.
فيلترهاي هوايي لوله بيمار بايد مرتباً تميز يا تعويض شود. لامپ ها ، سويچ ها ، وسايل فعال كننده ، موتورها و هيترها وسايل الكتريكي هستند كه به صورت متناوب نياز به بررسي و تعويض دارند.

شستشو و نگهداری ونتيلاتور
امروزه انواع فراواني از ونتيلاتور مورد استفاده قرار مي گيرد كه اكثر آنها با استفاده از فيلتر به خوبي محافظت شده و لزوم ضدعفوني نمودن دستگاه را به طور قابل توجهي كاهش داده است. در مورد استفاده از فيلتر بايد به موارد زير توجه داشت:

- براي هر بيمار فيلتر جداگانه استفاده شده و پس از جدا شدن بيمار از ونتيلاتور ، براي بيمار بعدي فيلتر مجدد گذاشته شود.
- براي بيماراني كه به مدت طولاني از ونتيلاتور استفاده مي كنند ، بايد فيلتر هر 48 ساعت تعويض شود.
- قسمت هاي مرطوب كننده ونتيلاتور را مي توان با استفاده از ماشين هاي شستشو يا بخار با درجه حرارت كم (70 درجه سانتيگراد) ضدعفوني كرد. پس از جدا شدن بيمار از ونتيلاتور ، قسمت مرطوب كننده بايد شسته و خشك شده ، سپس براي بيمار بعدي استفاده شود. در مورد بيماراني كه به مدت طولاني از ونتيلاتور استفاده مي شود ، شستشوي آن هر 48 ساعت توصيه مي شود.
- خشك شدن تمامي قسمت ها براي استفاده مجدد ضروري بوده و رشد ميكروارگانيسم ها را به طور قابل توجهي كاهش مي دهد.

کلمات کلیدی: biomedical engineering ، مهندسی پزشکی ، آشنایی با مهندسی پزشکی ، معرفی مهندسی پزشکی ، مهندسی پزشکی گرایش بالینی ، مهندسی پزشکی گرایش بیومکانیک ، مهندسی پزشکی گرایش بیوالکتریک ، مهندسی پزشکی گرایش بیومتریال (بیومواد) ، مهندسی پزشکی ایران ، مهندسی پزشکی دانشگاه پیام نور ، پایگاه آموزشی و اطلاع رسانی مهندسی پزشکی ، اخبار و تازه های مهندسی پزشکی ، مقالات مهندسی پزشکی ، آموزش مهندسی پزشکی ، دانلود کتاب های مهندسی پزشکی ، دانلود جزوه های مهندسی پزشکی ، دانلود نمونه سوالات امتحانی مهندسی پزشکی ، ونتیلاتور ، ماشین تنفس ، طرز کار ونتیلاتور ، نگهداری وتنیلاتور ، شستشوی ونتیلاتور